آشنایی با انواع کوره های آجرپزی

برای تهیه آجر باید در ابتدا خاک رس آن تهیه شود و بعد از اینکه عملیات مورد نیاز روی آن انجام شد خشت خشکی بدست می آید که این خشت ها را درکوره های آجر پزی می چینند تا پخته شوند و آجر بدست آید اکنون در این مقاله قصد داریم شما را با روند تهیه آجر و انواع کوره های آجرپزی آشنا کنیم.(برای خرید از آجر سامان میبد کلیک نمایید.)

برای درست کردن آجر، پس از اینکه خاک رس مورد نیاز جهت تهیه آجر آماده و به کارخانه انتقال داده شد باید آب شیمیایی آن گرفته شود بطوریکه خشت بدست آمده دارای استقامت شود و بتواند نیروی فشاری زیادی را تحمل کند که این عمل توسط حرارت بالا انجام می شود. در مرحله بعدی زمانی که آب فیزیکی خشت بدست آمده خشک شد آنها را با فاصله از یکدیگر در کوره های آجرپزی می چینند تا براحتی هوا، شعله و گاز از میان )آنها عبور کند و همه جای خشت ها بصورت یک دست پخته و آجر تولید شود.(جهت مشاهده نحوه تولید آجر کلیک کنید

در ایران 3 نوع کوره آجر پزی از قبیل کوره آجرپزی با آجر و آتش ثابت، کوره آجرپزی با آجر ثابت و آتش رونده، کوره آجرپزی با آجر رونده و آتش ثابت وجود دارد که در ادامه به توضیح آنها می پردازیم:

1. کوره آجرپزی با آجر و آتش ثابت یا کوره تنوره ایی:

درون این کوره ها تنور گشاد و کوتاهی وجود دارد که آجرها بصورت دایره‌ای و با فاصله از یکدیگر درون آن چیده شدند یک برج تشکیل می‌شود که آتش درون آن سبب پخته شدن آجرها می‌شود. کوره های تنوری انرژی فراوانی را به هدر می دهند و بصورت مداوم کار نمی کنند بنابراین پس از تبدیل شدن خشت ها به آجر سر کوره را باز می کنند تا آجرهای درون کوره سرد شوند.
حرارت درون کوره تنوری از بالا به پایین زیاد می شود بنابراین جنس آجرها بدلیل اینکه در ردیف های مختلف چیده می شوند با یکدیگر متفاوت است.

2. کوره آجرپزی با آجر ثابت و آتش رونده یا کوره هوفمان:

کوره های هوفمان توسط فردی به نام Friedrich Hoffmann ساخته شد و از آنجایی که این کوره ها بشکل حلقه ای بود به آنها کوره حلقه ای هوفمان می گفتند البته لازم به ذکر است که فقط در ابتدا این کوره ها را به شکل دایره می ساختند اما اکنون به شکل حلقه دراز می سازند. این نوع کوره ها پیوسته هستند و گرمای موجود در آنها کمتر به هدر می رود. آجرها در طول کوره ریخته میشوند و برای پخته شدن آنها، آتش را متحرک می کنند.

3. کوره آجرپزی با آجر رونده و آتش ثابت یا کوره تونلی:

این کوره ها حالت مکانیزه ای دارند. عملکرد این کوره ها همانند تونل خشت خشک کنی است در وسط این کوره‌ها یک تونل آتش داریم که با گاز ایجاد می شود و آجر نپخته از راه ورودی وارد کوره شده و آجر پخته شده از راه خروجی خارج می شود. کوره های تونلی پیوسته هستند و انرژی خیلی کمی در آنها به هدر می رود.

کار در کوره آجرپزی قدیمی چگونه است؟

کار در کوره آجرپزی قدیمی یکی از سخت‌ترین و طاقت‌فرساترین مشاغل سنتی به‌شمار می‌رود که همچنان در برخی مناطق روستایی و حاشیه‌ای ایران به شیوه دستی و بدون تجهیزات صنعتی انجام می‌شود. این فرآیند با آماده‌سازی گل آغاز می‌شود؛ ترکیبی از خاک رس، آب و گاه مقداری کاه، که با پای کارگران یا ابزار ساده ورز داده می‌شود تا به حالت خمیری برسد. سپس این گل در قالب‌های چوبی ریخته شده و به‌صورت خشت‌های خام، زیر آفتاب پهن می‌شود تا خشک شوند. خشک شدن خشت‌ها به دقت زیادی نیاز دارد، زیرا کوچک‌ترین ترک یا عجله در جابه‌جایی می‌تواند باعث شکستن آن‌ها در مرحله پخت شود.
پس از خشک شدن، خشت‌ها با نظم خاصی درون کوره‌های سنتی چیده می‌شوند. این کوره‌ها معمولاً با سوخت‌های ارزان مثل چوب، زغال، ضایعات کشاورزی یا حتی لاستیک‌های کهنه گرم می‌شوند. فرآیند پخت چندین روز طول می‌کشد و دمای داخل کوره گاهی به هزار درجه سانتی‌گراد می‌رسد. کارگران در این مرحله باید با دقت کوره را تغذیه و کنترل کنند، در حالی که در گرمای طاقت‌فرسا و هوای مملو از دود و گرد و خاک فعالیت می‌کنند.
سختی این کار تنها به گرما و شرایط فیزیکی طاقت‌فرسا محدود نمی‌شود، بلکه نبود امکانات ایمنی، ساعات کاری طولانی، آسیب به ریه‌ها به دلیل استنشاق مداوم دود و خاک، و خطرات فیزیکی ناشی از کار با خشت‌های سنگین، آن را به یکی از پرزحمت‌ترین مشاغل سنتی بدل کرده است. 

در مقاله فوق، روند تولید آجر و انواع کوره های آجرپزی را برای شما عزیزان شرح دادیم و امیدواریم که از این مقاله نهایت استفاده رو برده باشید.
خوشحال می شویم از اینکه نظرات و پیشنهادات خود را با ما درمیان بگذارید.

دیوارچینی از طریق بلوک سفالی